پاچ مسی نظریان مدل در دار ,

*به همراه بیماری های حاد و مزمن مانند سرطان خون، بیماری هوچکین(سرطان غدد لنفاوی)، کم خونی شدید، هِموکروماتوزیس(بیماری که در آن جذب و ذخیره آهن بالا می‌رود و موجب آسیب به اندام های بدن، بی رنگی پوست و دیابت می‌شود)، انفارکتوس میوکارد(سکته قلبی) و پرکاری غده تیروئید.

کبد مهم ترین منبع ذخیره مس در بدن است. مقدار بسیار کمی از آن نیز در خون یافت می‌شود.

مس موجود در مغز و کبد جنین و نوزاد بیشتر از افراد بالغ است. این میزان بالاتر مس، برای پیشگیری از کمبود آن در دوران شیرخوارگی(مانند آن چه در مورد آهن نیز وجود دارد) است.

مس به عنوان کاتالیز کننده ی فعل و انفعالات شیمیایی مربوط به ساخت هموگلوبولین(جزء حمل کننده اکسیژن خون) عمل می‌کند.

بیشترین غلظت مس موجود در بدن، در کبد و قسمت های اصلی سیستم عصبی مرکزی مخصوصا مغز یافت می‌شود. مس در کبد ذخیره شده و از طریق اسیدهای صفراوی دفع می‌شود. مس باید در بدن با یک پروتئین ترکیب شود تا قابل استفاده گردد.

مس در همه سلول های بدن انسان یافت می‌شود. این ریز مغذی یک عنصر ضروری برای تولید ملانین در پوست انسان است. ملانین مسئول ایجاد رنگ در چشم، مو و پوست است.

مس یک آنتی اکسیدان قوی است؛ به این ترتیب که رادیکال های آزاد را از بین می‌برد و از آسیب های سلولی ها جلوگیری می‌کند. به نظر می‌رسد که اثرات ضد سرطانی نیز داشته باشد.

دستبندهای مسی که برای درمان آرتریت(التهاب مفاصل) استفاده می‌شوند، چنین اثری ندارند، بلکه مس درون بدن می‌تواند برخی از دردهای آرتریتی را آرام کند.

در بدن انسان، مس به استفاده بهینه از آهن و به کارگیری آن در بدن کمک می‌کند.

تعادل مس در بدن ممکن است به دلیل دریافت بیش از حد غذاهای پُر فیبر، آهن زیاد و یا ویتامین C بالا به هم بخورد.

اگر دریافت روی نسبت به مس نیز بیش از نسبت 10 به 1 باشد، می‌تواند با جذب و متابولیسم آن در بدن مداخله نماید.

منابع غذایی مس:

منابع غذایی مس شامل غلات سبوس دار، آجیل، حبوبات، جگر و دل و قلوه، کاکائوی تیره، سبزی های برگ سبز تیره، مرغ، غذاهای دریایی، آلو و سویا است.

فواید مس:

* مس به اکسیده شدن گلوکز و در نتیجه آزاد شدن انرژی در بدن کمک می‌کند.

* به جذب آهن توسط بدن کمک می‌کند.

* به تامین اکسیژن لازم برای بافت های بدن(به منظور افزایش سطح انرژی بدن) از جمله مغز کمک می‌کند.

* به غده تیروئید برای تعادل درترشح هورمون ها یاری می‌رساند.

* به عنوان حمل کننده اکسیژن در خون عمل می‌کند.

* به عملکرد مغز و اعصاب کمک می‌کند.

* برای عملکرد اسیدآمینه تیروزین(به منظور عامل رنگ) لازم است.

* برای ساخت سلول های قرمز خون ضروری است.

* جزئی از آنزیم ضروری برای سنتز هورمون آدرنالین است.

* با فعالیت آنزیم های روده ای در ارتباط نزدیک است.

* سطح مس در بدن با سطح استروژن در ارتباط است.

* مس میزان آدرنالین، نوراپی نفرین و دوپامین را افزایش می‌دهد.

* سطوح پایین مس موجب خفگی سلول ها و فقدان اکسیژن در‌ آنها می‌شود.

علائم کمبود مس:

کمبود مس منجر به بروز موارد زیر می‌شود:

* تهی سازی و تخلیه اکسیژن در سلول ها

* کاهش HDL کلسترول(کلسترول خوب)

* مشکلات پوستی

* التهاب قوزک پا

* کم خونی

* کم شدن آنسفالین های مغزی

* توهم های شنوایی

* افسردگی

علائم مسمومیت(دریافت بیش از حد):

دریافت بالای مس منجر به سردرد، کاهش قند خون، افزایش ضربان قلب و تهوع می‌شود.

مس اضافی در مغز و کبد ته نشین شده، به کلیه ها آسیب می‌رساند و مانع تولید ادرار می‌شود. مسمومیت با مس باعث کم خونی و ریزش مو در خانم ها می‌شود.

مقدار بالای مس با عنصر روی که برای ساخت آنزیم های گوارشی لازم است تداخل می‌کند.

دیده شده خیلی از افراد دارای مس بالا از پروتئین بدشان می‌آید و بیشتر به سمت رژیم های با کربوهیدرات بالا کشیده می‌شوند، زیرا این افراد به سختی می‌توانند پروتئین غذایشان را هضم کنند.

مسمومیت با مس در کودکان با بیش فعالی، اختلالات یادگیری مانند اختلال خواندن و نوشتن، اختلال نقص توجه و عفونت گوش در ارتباط است.

از دیگر علائم مسمومیت مس که با روانشناسی در ارتباط است می‌توان به علائم اوتیسم(مثل افسردگی، توهم، بی خوابی، پارانوئید، تغییرات شخصیت، جنون) و علائم اسکیزوفرنی(مانند تحریک پذیری زیاد، عدم آگاهی و درک نسبت به حواس پنجگانه و زمان) اشاره کرد.

میزان نیاز روزانه:

دریافت توصیه شده برای مس حدود 2 تا 3 میلی گرم در روز است. این مقدار بیش از دریافت معمول در رژیم غذایی است. اگر می‌خواهید مکمل مس را مصرف نمایید، حتما قبل از مصرف مکمل ها، باید با یک پزشک مشورت نمایید.

چند نکته مهم:

سندرم منکز (Menkes):

یک اختلال ارثی ایجاد شده در اثر کمبود مس است که علائم آن عبارتند از: موی فرفری و وز، عقب ماندگی ذهنی، سطح پایین مس در خون و ناتوانی در تولید آنزیم هایی که به مس نیاز دارند.

بیماری ویلسون (Wilson):

بیماری است که موجب تجمع مس در بافت ها می‌شود و به دنبال آن آسیب های زیادی در بافت ها ایجاد می‌گردد.

از هر 30000 نفر، یک نفر به این بیماری مبتلاست. در این بیماری کبد مس را به خون یا صفرا ترشح نمی‌کند. علائم اولیه این بیماری شامل: آسیب مغزی، رعشه، سردردهای شدید، ناتوانی در صحبت کردن، عدم هماهنگی و جنون است.

سطوح پایین مس در خون، سطوح بالای مس در مغز، چشم ها و کبد موجب سیروز کبدی می‌شود.